IntimacyWendela de Vries
Museum Jan Boon, De Rijp
4 mei t/m 26 mei
13.00-17.00 uur
Officiële opening
zaterdag 5 mei
Gratis entree
De Vries is alle dagen
(behalve 25 mei) aanwezig
Gelaagd naakt in Jan Boon
De Rijp * De internationaal exposerende kunstenares Wendela de Vries (58) sloot zich in 2015 een week op om vooroorlogse botanische platen om te vormen tot weelderige naakttekeningen. Dit weekend toont ze die werken voor het eerst met de expositie ‘Intimacy’, in het beschutte Museum Jan Boon.
‘Geen andere plek voelde tot nu toe passend genoeg. Als naakttekeningen niet in de juiste context worden geplaatst, roepen ze platte reacties op. Op de kunstacademie werd naakt uiterst respectvol behandeld. Na mijn eerste expositie schreef een vriend van mijn vader, een 65-plusser, dat hij wel ‘honderd gulden over had voor een mooie kont aan de muur’, een derde van de kostprijs.’
‘Ik teken naakte lichamen omdat ik er iets mee wil zeggen. Het is gelaagd.’ In letterlijke zin door haar papiervoorkeur; oud drukwerk, behang en handgeschept papier waarin echte rozenblaadjes en plantjes doorschemeren, en door Oost-Indische inkt, acrylverf en oude kindertekeningen over elkaar heen te gebruiken.
In figuurlijke zin doordat De Vries natuur aan vruchtbaarheid en vrouwelijke seksualiteit koppelt; een opengevouwen graankorrel lijkt eenmaal geflankeerd door vrouwelijke billen op een vulva, peervormige vlasbloemen worden tegen de achtergrond van een bovenlichaam borsten.
Vrouwelijke oerdrift
Bij het tekenen op de natuurplaten dacht ze vaak aan Herman de Vries (geen familie), die stelt dat de natuur op zichzelf al kunst is en slechts wat ordening nodig heeft. ‘Maar voor mij gold iets anders; de meeldraden, stampers en zaden op het oude karton schreeuwden om in een breder kader geplaatst te worden, die van de vrouwelijke oerdrift.
Met de prent van een orchidee en kolibrie verbeeldt De Vries de tragedie van de troostmeisjes, die Japanse militairen tijdens de Tweede Wereldoorlog als seksslavinnen hielden. De snavel vormt schijnbaar toevallig het vrouwelijk geslachtsdeel. ‘Ik kan me ontzettend boos maken over het toe-eigenen van het vrouwelijk lichaam en het ontkennen van vrouwelijke seksualiteit.’
De combinatie vrouwen en vogels zien we ook terug in haar meerkleurengrafiek, op de zolderverdieping van het museum. De Vries maakt deel uit van ‘De acht grafici’, die afgelopen zomer in de Grote Kerk van Alkmaar exposeerden.
Madonna-hoer-complex
‘Ook al is er veel in het Westen verbeterd, veel mannen lijden nog aan het Madonna-hoer-complex: een vrouw is of een heilige moeder, of een lekker wijf waarmee je mag doen wat je wilt. ‘Schöner Arsch’ zei een bezoeker in Berlijn over de naakte vrouw die ik in het kader van dit thema naast een Mariaafbeelding had geplaatst. De betekenis ontging hem, omdat hij afgeleid werd door de aantrekkelijke billen.’
De Vries beseft dan ook dat er dualiteit is in haar werk: enerzijds tekent ze ronde, jonge en wulpse vormen, anderzijds heft ze een feministische vuist tegen het gebruiken van vrouwelijke seksualiteit.
‘Ja, ik geef toe dat het daar wringt. Ik vind ronde vrouwelijke vormen lekker om te tekenen. Wellicht is dat de mannelijke blik waarmee ik ben opgegroeid. Verval, ook dat van mijn eigen lichaam, interesseert me als kunstenaar, maar ik loop er als vrouw liever nog voor weg. Het is zowel een confronterend als een fascinerend proces. Het tekenen daarvan zou een volgende stap kunnen zijn. Deze lentetentoonstelling is echter een ode aan de vruchtbaarheid en ik draag haar op aan twee zeer inspirerende vrouwen in mijn leven: mijn moeder en mijn dochter.’
Virginia Groenendijk, Noordhollands Dagblad, 3 mei 2019
De Rijp * De internationaal exposerende kunstenares Wendela de Vries (58) sloot zich in 2015 een week op om vooroorlogse botanische platen om te vormen tot weelderige naakttekeningen. Dit weekend toont ze die werken voor het eerst met de expositie ‘Intimacy’, in het beschutte Museum Jan Boon.
‘Geen andere plek voelde tot nu toe passend genoeg. Als naakttekeningen niet in de juiste context worden geplaatst, roepen ze platte reacties op. Op de kunstacademie werd naakt uiterst respectvol behandeld. Na mijn eerste expositie schreef een vriend van mijn vader, een 65-plusser, dat hij wel ‘honderd gulden over had voor een mooie kont aan de muur’, een derde van de kostprijs.’
‘Ik teken naakte lichamen omdat ik er iets mee wil zeggen. Het is gelaagd.’ In letterlijke zin door haar papiervoorkeur; oud drukwerk, behang en handgeschept papier waarin echte rozenblaadjes en plantjes doorschemeren, en door Oost-Indische inkt, acrylverf en oude kindertekeningen over elkaar heen te gebruiken.
In figuurlijke zin doordat De Vries natuur aan vruchtbaarheid en vrouwelijke seksualiteit koppelt; een opengevouwen graankorrel lijkt eenmaal geflankeerd door vrouwelijke billen op een vulva, peervormige vlasbloemen worden tegen de achtergrond van een bovenlichaam borsten.
Vrouwelijke oerdrift
Bij het tekenen op de natuurplaten dacht ze vaak aan Herman de Vries (geen familie), die stelt dat de natuur op zichzelf al kunst is en slechts wat ordening nodig heeft. ‘Maar voor mij gold iets anders; de meeldraden, stampers en zaden op het oude karton schreeuwden om in een breder kader geplaatst te worden, die van de vrouwelijke oerdrift.
Met de prent van een orchidee en kolibrie verbeeldt De Vries de tragedie van de troostmeisjes, die Japanse militairen tijdens de Tweede Wereldoorlog als seksslavinnen hielden. De snavel vormt schijnbaar toevallig het vrouwelijk geslachtsdeel. ‘Ik kan me ontzettend boos maken over het toe-eigenen van het vrouwelijk lichaam en het ontkennen van vrouwelijke seksualiteit.’
De combinatie vrouwen en vogels zien we ook terug in haar meerkleurengrafiek, op de zolderverdieping van het museum. De Vries maakt deel uit van ‘De acht grafici’, die afgelopen zomer in de Grote Kerk van Alkmaar exposeerden.
Madonna-hoer-complex
‘Ook al is er veel in het Westen verbeterd, veel mannen lijden nog aan het Madonna-hoer-complex: een vrouw is of een heilige moeder, of een lekker wijf waarmee je mag doen wat je wilt. ‘Schöner Arsch’ zei een bezoeker in Berlijn over de naakte vrouw die ik in het kader van dit thema naast een Mariaafbeelding had geplaatst. De betekenis ontging hem, omdat hij afgeleid werd door de aantrekkelijke billen.’
De Vries beseft dan ook dat er dualiteit is in haar werk: enerzijds tekent ze ronde, jonge en wulpse vormen, anderzijds heft ze een feministische vuist tegen het gebruiken van vrouwelijke seksualiteit.
‘Ja, ik geef toe dat het daar wringt. Ik vind ronde vrouwelijke vormen lekker om te tekenen. Wellicht is dat de mannelijke blik waarmee ik ben opgegroeid. Verval, ook dat van mijn eigen lichaam, interesseert me als kunstenaar, maar ik loop er als vrouw liever nog voor weg. Het is zowel een confronterend als een fascinerend proces. Het tekenen daarvan zou een volgende stap kunnen zijn. Deze lentetentoonstelling is echter een ode aan de vruchtbaarheid en ik draag haar op aan twee zeer inspirerende vrouwen in mijn leven: mijn moeder en mijn dochter.’
Virginia Groenendijk, Noordhollands Dagblad, 3 mei 2019